Ο χαλκός στην βιολογική και συμβατική γεωργία χρησιμοποιείται σε τρεις μορφές.
Α) Σαν βορδιγάλειος πολτός που είναι θειϊκός χαλκός σε συνδυασμό με ασβέστη. Είναι ιδιαίτερα φυτοτοξικός και χρησιμοποιείται μόνο το χειμώνα σε φυτά και δέντρα άνω των 2 ετών.
Β) Το υδροξείδιο του χαλκού που είναι λιγότερο τοξικό και χρησιμοποιείται και την άνοιξη σε πολλές καλλιέργειες.
Γ) Ο οξυχλωριούχος χαλκός που είναι ο λιγότερο τοξικός από τους υπόλοιπους δύο και πλέον χρησιμοποιείται για πλήθος ασθενειών ακόμα και το καλοκαίρι, σε μερικά είδη. Γενικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι ο χαλκός δρα κυρίως στο κυτταρικό τοίχωμα των μυκήτων που προσβάλουν τα φυτά και όταν εισέρχεται στο εσωτερικό του κυττάρου προκαλεί ανωμαλίες στην αναπνοή τους.
Αρχικά προτείνεται η χρήση βορδιγάλειου πολτού ή υδροξειδίου του χαλκού νωρίς το χειμώνα μετά την πτώση των φύλλων και μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου ενώ αργότερα μπορεί να γίνει εφαρμογή του οξυχλωριούχου χαλκού ή πάλι υδροξειδίου του χαλκού που είναι λιγότερο φυτοτοξικοί για να μην κινδυνεύει η νέα βλάστηση την άνοιξη.
Ο βορδιγάλειος πολτός είναι πιο κατάλληλος για την αντιμετώπιση μυκήτων των γενών Peronospora, Phytopthora, Plasmopara, Septoria, Monilia, Exoascus, Coryneum, Colletotrichum, Cycloconium, Cladosporium, Cercospora και για τις σκωριάσεις που οφείλονται στα γένη Uromyces, Gymnosporangium και Puccinia. Επίσης είναι πολύ αποτελεσματικός στις σήψεις των ριζών που οφείλονται στους μύκητες Pythium, Verticillium και Sclerotinia.
Η σύσταση του βορδιγάλειου πολτού είναι γαλαζόπετρα με ασβέστη σε μορφή υδατοδιαλυτών κόκκων ή σκόνης που διαλύονται στο νερό για τον ψεκασμό των φυτών. Μια άλλη εφαρμογή του πολτού είναι το βάψιμο (επάλειψη) του κορμού των δένδρων και των τομών από τα κλαδέματα, το οποίο γίνεται με πολτό μεγάλης συγκέντρωσης και με μια βούρτα. Η επάλειψη προστατέυει τους κορμούς από μολύνσεις ασθενειών του εδάφους. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο βορδιγάλειος πολτός χρησιμοποιείται και στην βιολογική γεωργία με μικρές όμως αναλογίες ψεκασμού.
Όταν αρχίσει η νέα βλάστηση και ανθοφορία των φυτών πρέπει να αποφεύγουμε την χρήση βορδιγάλειου πολτού και να χρησιμοποιούμε τον οξυχλωριούχο χαλκό. Ο οξυχλωριούχος χαλκός είναι λιγότερο τοξικός από τον βορδιγάλειο πολτό αλλά έχει μικρότερη προσκολλητική ικανότητα, γι’ αυτό πρέπει να ψεκάζεται μέχρι απορροής ή με χρήση προσκολητικού. Δεν χρησιμοποιείται στην άνθηση των φυτών και λίγο πριν από αυτή. Έχει μεγάλο εύρος δράσης κατά πολλών μυκήτων σε πυρηνόκαρπα, μηλοειδή, ελιά, ξυνά καλλωπιστικά, κυπαρρισοειδή, ανθοφόρα, λαχανικά φυτά και στο αμπέλι.
Ο χαλκός εκτός από μυκητοκτόνο δράση έχει και σημαντική βακτηριοκτόνο δράση. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση και προστασία από βακτήρια όπως το βακτηριακό κάψιμο της αχλαδιάς και το βακτηριακό έλκος των πυρηνοκάρπων. Η δράση του χαλκού εναντίων των βακτηρίων ενισχύει και την άμυνα των φυτών στους παγετούς.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι όλα τα χαλκούχα σκευάσματα δεν είναι ακίνδυνα και η χρήση τους απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
- Δεν ψεκάζουμε τις μέρες που υπάρχει παγετός και αποφεύγονται μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκου από τις πρωτινόμενες.
- Δεν είναι ιδιαίτερα τοξικά για τις μέλισσες αλλά αρκετά τοξικά για τα ψάρια και τα παραγωγικά ζώα.
- Η χρήση τους πρέπει να γίνεται πάντα με τις οδηγίες ειδικού γεωπόνου.
